Znaki drogowe. Najważniejsze przepisy prawne

Zakres oddziaływania i znaczenie znaków drogowych regulowane jest zapisami Rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych. Znaki drogowe mogą być pionowe w postaci tablic z oznaczeniami lub znaków świetlnych oraz poziomie, umieszczane bezpośrednio na nawierzchni drogi. Uczestnik ruchu drogowego musi w pierwszej kolejności zastosować się do poleceń osoby, kierującej ruchem, a następnie do sygnałów świetlnych, potem do znaków drogowych i na końcu norm, zawartych w kodeksie drogowym. Nieprzestrzeganie znaków drogowych grozi wysokimi karami finansowymi.

Klasyfikacja pionowych znaków drogowych

Pionowe znaki drogowe występują w postaci tarczy trójkątnej, prostokątnej lub okrągłej. Umieszczane są przy drodze lub nad nią. Podstawowe typy pionowych znaków drogowych to:

Typ A – znaki ostrzegawcze. Uprzedzają uczestników ruchu drogowego o miejscach, w których należy zachować szczególną ostrożność ze względu na potencjalne lub występujące niebezpieczeństwo. Mają kształt trójkąta równobocznego i żółte tło.
Typ B – znaki zakazu. Organizują ruch drogowy i występują w postaci okrągłej tarczy z czerwoną obwódką i najczęściej białym tłem. W niektórych sytuacjach stosuje się znaki uchylające, odwołujące zakaz.
Typ C – znaki nakazu. Wskazują wymagany sposób jazdy w miejscach, w których następuje zmiana kierunku jazdy, obowiązek korzystania z wyznaczonej drogi lub użycia łańcuchów przeciwpoślizgowych. Nakazują również zachowanie określonej prędkości. Mają kształt koła z niebieskim tłem.
Typ D – znaki informacyjne. Informują o rodzaju drogi, sposobie korzystania z drogi oraz sposobie korzystania z obiektów, znajdujących się w pobliżu drogi. Najczęściej mają kształt kwadratu w kolorze niebieskim z wyjątkiem tabliczek informujących o drodze wewnętrznej lub obszarze zabudowanym oraz oznaczeń drogi z pierwszeństwem.
Typ E – znaki kierunku i miejscowości. Występują wśród nich tablice przeddrogowskazowe, drogowskazy, tablice kierunkowe, tablice szlaku drogowego, znaki miejscowości oraz znaki z numerem drogi, tablice węzła drogowego, tablice dzielnic oraz znaki samochodowych szlaków turystycznych.
Typ F – znaki uzupełniające. Ułatwiają orientację w terenie oraz uprzedzają o znakach i niebezpieczeństwach. Zaliczamy do nich m.in. tabliczki informujące o granicach obszaru administracyjnego, nazwach rzek czy objazdach oraz tablice wskaźnikowe czy uprzedzające o ograniczeniu pasa ruchu.
Typ T – tabliczki do znaków drogowych. Nie mogą być stosowane samodzielnie, a jedynie w towarzystwie innych znaków. Przykładem są tabliczki, wskazujące na przejazd drogą płatną, oznaczające początek zakazu postoju czy informujące o częstych wypadkach.
Dodatkowe znaki drogowe. Zaliczamy do nich słupki wskaźnikowe, krzyż św. Andrzeja, umieszczany przed przejazdem kolejowym oraz oznaczenie sieci pod napięciem.

Kto decyduje o znakach drogowych?

Odpowiedzialność za zarządzenie ruchem spoczywa odpowiednio na:

Drogi krajowe – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad
Drogi wojewódzkie – marszałek województwa
Drogi powiatowe i gminne – starosta
Drogi publiczne w granicach miasta – prezydent miasta

Projekt organizacji ruchu musi być zatwierdzony przez jeden z wyżej wymienionych organów zarządzających. Może on zostać przygotowany przez sam organ zarządzający, ale również przez zarząd drogi lub inwestora. Zarządca dróg (Generalny Dyrektor, zarząd województwa, zarząd powiatu lub wójt) odpowiedzialny jest za planowanie, budowę, utrzymanie oraz remonty dróg. Finansowanie utrzymywania we właściwym stanie technicznym znaków drogowych, sygnalizacji świetlnej i urządzeń bezpieczeństwa jest obowiązkiem zarządcy dróg. Wymienione elementy powinny być kontrolowane minimum dwa razy w roku.

Pamiętajmy, że samowolne ustawianie znaków drogowych oraz urządzeń zabezpieczających przez osoby nieuprawnione grozi karą grzywny, aresztu, a nawet ograniczenia wolności.